“Licht uit. Eén, twee, drie … en … actie.” Het is vrijdag 20 november en de laatste opnames voor de dramaserie De Stamhouder worden gemaakt in de Portlandhoeve. De boerderij aan de Veerweg in Rhoon bleek het perfecte decor voor de verfilming van Alexander Münninghoffs familiekroniek De Stamhouder. “Een boerderij met ballen”, legt uitvoerend producent Niko Post uit. “Deze plek klopt precies met het verhaal dat we willen vertellen. Waanzinnig, zo dicht tegen Rotterdam aan.”
 
Op het terrein van de Portlandhoeve in het Buijtenland van Rhoon is er veel bedrijvigheid. In de schuur zelf stappen we terug in de tijd. Een jaren zeventig keuken, woonkamer en slaapkamer zijn als decorstukken in de metershoge schuur opgebouwd. Prachtig licht valt door de ramen. Penoza regisseur Diederik van Rooijen is net bezig met de opname van een sterfscène. Acteurs, regie, technici, cameramensen, het loopt lekker door elkaar heen. Iedereen weet precies wat te doen. Aan het kleinste detail is gedacht. En als de lichten uitgaan, de regisseur aftelt, is het zomaar ineens … muisstil.
 
Het verhaal
De Stamhouder vertelt het verhaal van Alexander Münninghoff die eind jaren ‘60 als een blok valt voor de zelfverzekerde, vrijgevochten Ellen. Na een liefdesnacht bekent hij dat zijn vader, tijdens de oorlog een SS’er was. Ellen verdwijnt uit zijn leven, om er een goede maand later weer in te verschijnen. Ze is zwanger. De twintigers willen het kind houden en besluiten te trouwen. Maar dan wel op voorwaarde dat Alexander afrekent met zijn duistere familieleden.
 
Lesje geschiedenis 20e eeuw
Vanaf dit punt ontspint het verhaal zich verder. Hoe zijn vader bij de SS kwam, zijn opa juist bijdroeg aan het verzet en welke stempel dit alles drukte op het leven van Alexander Münninghoff. In acht delen ontvouwt zich de geschiedenis van de 20e eeuw. Niko: “De opkomst van het fascisme, het communisme, de swinging sixties tot aan de val van de Berlijnse muur, het zit er allemaal in.”
 
Perfecte locatie
Voor de opnames is de ‘crew’ aardig wat maanden op pad. Onder meer in Polen, Tilburg, Den Haag én dus ook in het Buijtenland van Rhoon. “Toen ik hier het erf opreed, wist ik gelijk dat dit de plek was,” vertelt Niko. “Het is echt een boerderij met ballen. Groot, met enorm veel karakter. Helemaal alleen en verlaten in het landschap.”  Ook in het boek woont Frans, de vader van Alexander, op een wat vervallen boerderij. “Zijn volwassen leven is hij bezig om die boerderij op te knappen.” En dat niet alleen. Frans heeft de nodige trauma’s opgelopen in de oorlog, drinkt te veel en krijgt hierdoor deliriums. “Zo’n mistroostige man, hier in een afgelegen herfstachtig landschap. Deze locatie draagt het verhaal. Het klopt gewoon.”
 
De opnames op andere locaties duren nog tot het voorjaar van 2021. AVROTROS zendt de Stamhouder naar verwachting eind volgend jaar uit op NPO 1.