door Geert van Someren

In het verkiezingsprogramma van Partij 18Plus, de grootste partij in Ridderkerk, staat dat de coalitiepartij wil stoppen met het variabel tarief voor het inzamelen van restafval. Er moet een vast tarief voor de inwoners in de plaats komen, waarbij de hoogte afhankelijk is van de gezinssamenstelling. Daarmee legt 18plus een bommetje onder het huidige afvalplan, dat pas anderhalve maand in werking is in Ridderkerk.

Kernpunt in dat nieuwe systeem is dat met het variabele tarief de hoeveelheid restafval in de gemeente wordt teruggedrongen. Wie meer dan gemiddeld restafval weggooit, betaalt meer. Minder afval levert een teruggaaf van geld op. Elke klepbeweging bij de hoogbouw kost 75 cent. Voor een oranje minicontainer in de laagbouw wordt drie euro per stuk gerekend.

Historie
De totstandkoming van het nieuwe systeem voor restafval kent in politieke zin een lange historie. Al in de vorige raadsperiode (2014-2018) legde verantwoordelijk wethouder Marten Japenga een voorstel op tafel. Zowel in de toenmalige coalitie als de oppositie ontstond zo veel weerstand – onder andere uit vrees voor bij-plaatsingen – dat de wethouder van de ChristenUnie zijn plan terugtrok.

Grote investering
Deze raadsperiode (2018-2022) legde Japenga namens het huidige college opnieuw een plan op tafel. Halverwege vond nog een ingrijpende wijziging plaats, door van vooraf scheiden van het restafval over te gaan op nascheiden. In de eerste helft van 2019 ging de gemeenteraad in meerderheid akkoord. Het leidde tot grote investeringen: nieuwe minicontainers voor de laagbouw, ondergrondse containers voor de hoogbouw en een pasjessysteem.

Twee jaar vertraging
Oorspronkelijk zou op 1 januari 2020 het systeem van start gaan. Inwoners zouden dan een jaar kunnen wennen aan het nieuwe systeem van betalen voor restafval. Uitstel volgde op uitstel door gebreken aan de pasjes, problemen met de ondergrondse containers en vervolgens corona. Uiteindelijk leidde het tot twee jaar vertraging. Van de gewenningsperiode is niets terecht gekomen. Het systeem draait nu anderhalve maand.

Ouderen
Voor de hoogbouw betekent het dat bewoners voor het kwijtraken van het restafval in weer en wind naar buiten moeten. Met name voor ouderen is dat een probleem. Indien het besluit zou vallen, dat het niet meer nodig is dat de hoeveelheid restafval wordt geteld, kan de hoogbouw weer overstappen op het veel gemakkelijkere inpandig inzamelen van afval en kunnen de ondergrondse containers worden weggehaald.

Commentaar
Uiteraard heeft het Ridderkerks Dagblad aan Partij 18Plus om een toelichting gevraagd op dit bijzondere punt in het verkiezingsprogramma. Partijleider Henk van Os (deze periode als wethouder in het college van B&W betrokken bij de besluitvorming over het afvalplan) heeft daarop de volgende reactie gegeven:

“De gemeenteraad heeft op 21 maart 2019 het "Beleidsplan Afval en Grondstoffen 2019-2023" aangenomen. Daarin zaten grote wijzigingen ten opzichte van het beleidsplan uit de raadsperiode 2014-2018. In het nieuwe beleidsplan werd afgestapt van het voornemen om ook bij laagbouw ondergrondse containers te plaatsen in plaats van mini-containers (kliko's). Daarnaast werd in het nieuwe beleidsplan ingezet op nascheiding van PMD in plaats van PMD apart inzamelen.

Sinds dat de gemeenteraad het nieuwe beleidsplan heeft aangenomen zijn er bij hoogbouw ondergrondse containers voor restafval inclusief PMD, ondergrondse containers voor papier en cocons voor GFT geplaatst. Bij laagbouw zijn de twee oude mini-containers (groen en bruin) ingewisseld voor drie nieuwe. Een voor restafval inclusief PMD, een voor GFT en een voor papier. Sinds de invoering van deze nieuwe inzamelmethode is het scheidingspercentage enorm verbeterd. Partij 18PLUS is dan ook tevreden over de inzamelmethode.

Het idee van het nieuwe beleidsplan was ook om de vervuiler te laten betalen. Door middel van de invoering van een vast tarief en een variabel tarief voor restafval inclusief PMD zouden inwoners meer na gaan denken om nog meer te gaan scheiden. Op papier leek dat tot voor kort nog een goed plan totdat we al snel na besluitvorming vanuit de praktijk voorbeelden kregen waaruit bleek dat het systeem van betalen oneerlijk is voor een grote groep inwoners. Dit betreft de inwoners van de hoogbouw.

Inwoners van de hoogbouw moeten namelijk iedere zak met restafval in de ondergrondse container gooien. Dat kost € 0,75 per keer. Dat bedrag is gebaseerd op een vuilniszak van 60 liter, aangezien er hier 4 van in een mini-container bij laagbouw gaan. In de praktijk blijkt dat veel inwoners bij hoogbouw veel kleinere vuilniszakken gebruiken. Oudere inwoners hebben vaak moeite om een zware vuilniszak van 60 liter te dragen en gebruiken daarom kleinere vuilniszakken. Maar aangezien ze wel € 0,75 per keer betalen kan de rekening voor een oudere inwoner minstens twee keer zo duur worden. Dat is nooit de bedoeling geweest. Om die reden wil Partij 18PLUS de betaalmethodiek op basis van één-, twee of meerpersoonshuishoudens invoeren”.