"Onbegrijpelijk", noemt voormalig RIVM-topman Roel Coutinho het feit dat de boosterprikcampagne in Nederland in vergelijking met andere Europese landen nog nauwelijks opschiet. Het ministerie van Volksgezondheid en het RIVM lijken niet geleerd te hebben van de vorige vaccinatierondes, meent de voorganger van Jaap van Dissel.

Want ook eerder in de campagne, begin dit jaar, had Coutinho kritiek op de traagheid waarmee het prikken op gang kwam. "Toen zei ik al: maak Defensie er verantwoordelijk voor." Daar zit veel meer kennis over het leiden van grote logistieke operaties dan bij Volksgezondheid, aldus Coutinho. Toen hij directeur infectieziekten bij het RIVM was, werd in 2009 de prikcampagne tegen de Mexicaanse griep juist sneller dan in andere landen uitgerold.

Defensie verantwoordelijk maken is nu geen optie meer, erkent Coutinho. Maar hij snapt evengoed niet waarom de verantwoordelijke instanties niet lijken te leren hoe ze het prikken moeten aanpakken. Het kabinet kondigde vorige week een 'boosteroffensief' aan. Studenten en militairen moeten helpen de versnelling in te zetten. Coutinho: "Waarom is dat niet al veel eerder bedacht?"

De Gezondheidsraad meende in september nog dat boosterprikken voor ouderen nog niet nodig waren, maar kwam in november met een herziene mening: geef ouderen en bewoners van zorginstellingen wél een extra prik. "Dat in zes weken je wetenschappelijke kader verandert, vind ik vreemd", aldus Coutinho. In september bleek volgens hem al uit internationale wetenschappelijke publicaties dat de bescherming van de vaccins terugliep. "Die late verandering van standpunt heeft het voor het ministerie niet makkelijker gemaakt."

Want wachten op een advies van de Gezondheidsraad is wel cruciaal, meent de emeritus hoogleraar epidemiologie. "Je geeft vaccinaties aan mensen die in principe gezond zijn. Dus dan moet je met name heel goed en op wetenschappelijke basis afwegen of er risico's zijn aan het geven van boosters. Dat kan de politiek niet doen." Dat het advies in dit geval lang duurde, noemt Coutinho het enige een goede "excuus" voor de trage boosterprikcampagne.

De oud RIVM-baas noemt het tot slot ook zorgelijk dat nog steeds een deel van de bevolking helemaal niet is ingeënt. "Wat ik mis in Nederland is een inspirerende campagne op dat gebied. Onder leiding van een medisch onderlegd iemand, die goed kan vertellen over vaccinaties en bereid is de bühne op te gaan. Er zijn nog steeds groepen die niet worden bereikt, of die het niet willen. Daar valt nog veel winst te boeken."