Pieter Omtzigt maakt zich grote zorgen over de overheid die "steeds meer" weet over de burger, terwijl de burger "steeds minder" weet over de overheid. "De balans begint ernstig zoek te raken", betoogde de lijsttrekker van Nieuw Sociaal Contract (NSC) in de Binnenhoflezing. Een totalitaire staat is volgens de politicus "dichterbij dan velen denken, zelfs in westerse democratieën".

De overheid gebruikt technische middelen om bergen informatie over burgers te verzamelen, maar staat amper toe dat mensen over haar schouders meekijken. "De Nederlandse overheid is op verschillende momenten uit de bocht gevlogen met dataverzameling en met grondrechten"zei Omtzigt. "Het gebeurt maar in de minderheid van gevallen, maar overschaduwt al het andere werk en holt het vertrouwen in de rechtstaat uit."

Volgens hem zoekt de regering bij het verzamelen van data, maar ook bij het nemen van vrijheidsbeperkende maatregelen tijdens de coronacrisis, "de randen van haar rechten" op en pakt soms "ook meer ruimte dan haar is toebedeeld, om de burgers te controleren en in de gaten te houden."

Er is privacywetgeving, erkent Omtzigt, maar deze "beschermt de gewone burger niet bij de Belastingdienst. Maar anderen krijgen in Nederland net wat meer bescherming". Omtzigt noemt als voorbeeld Russische oligarchen die door de privacywet AVG worden beschermd bij het opleggen van sancties. Ook zit de wet de aanpak van belastingontwijking in de weg.