Nederlanders hebben zich de afgelopen tijd minder goed aan de geldende coronamaatregelen gehouden dan eerder tijdens de uitbraak. Dat concludeert RIVM-topman Jaap van Dissel, die woensdag de Tweede Kamer bijpraat over de ontwikkelingen rond het coronavirus.

De mogelijke effecten van de maatregelen die eind september werden afgekondigd zijn "nu nog niet zichtbaar", zei Van Dissel, maar hij voegde eraan toe dat er "grote twijfels" zijn over de effectiviteit van die stappen. Daarvan zouden deze week dan al de eerste positieve signalen te zien moeten zijn.

Als dat toch nog komt, zal het effect waarschijnlijk minder zijn dan eerder dit jaar, aldus Van Dissel. "We kunnen onszelf een cadeau doen" door ons aan de maatregelen te houden, hield hij de Kamer voor.

Als de maatregelen van 28 september niet effectief zijn, zal de piek in de ziekenhuisopnames waarschijnlijk eind oktober in zicht komen. Dan liggen er 750 tot 1100 mensen op de IC, en 4000 tot 6000 in 'gewone' ziekenhuisbedden. Dan moeten mensen zich wel aan de nieuwe maatregelen houden die dinsdag werden afgekondigd, benadrukte Van Dissel.

Een belangrijke regel die twee op de tien positief geteste mensen lijken te overtreden, is de thuisisolatie. Er is toch nog een "aanzienlijk aantal" mensen dat toch naar buiten gaat en "in wezen contact opzoekt", zegt Van Dissel. Dat is een groot probleem. Het kabinet kijkt dan ook naar een quarantaineplicht, waarvan overtreding wordt bestraft.

Zonder de maatregelen van deze week komt de piek pas in december, en zal deze tweemaal zo hoog zijn als tijdens de eerste golf.

Het RIVM houdt een aantal factoren in de gaten, om de verspreiding van het virus te volgen. Onderzoekers zagen de afgelopen weken wel minder drukte in bijvoorbeeld winkelstraten en het openbaar vervoer, maar de daling was minder sterk dan eerder dit jaar.