Bij de windenergiebranche met grote belangen op zee heeft de angst toegeslagen. Het klimaatbeleid van de overheid ‘zwabbert’ is de kritiek van een analist van Rheinisch-Westfälisches Elektrizitätswerk (RWE) die aan het woord was in De Goed Nieuws-Show van omroep MAX.

Wat is er aan de hand? Als het hard waait en de zon vele uren schijnt wordt zoveel energie opgewekt dat de stroomprijs dramatisch daalt, soms zelfs negatief wordt. De corona-uitbraak op wereldschaal en de dalende olieprijzen hebben de stroomprijzen enorm doen dalen. Voor de windenergiebranche is daardoor een totaal nieuwe fase aangebroken. Werd in het verleden subsidie verleend bij de bouw dan is dat nu verleden tijd. Door de overheid wordt geen subsidie meer verleend. Grote investeerders als Vattenfall hebben zich als gevolg van de ontstane situatie moeten aanpassen. Ze zetten wel in op voortgang van de transitie(overgang) naar duurzame energie maar nemen voorlopig genoegen met een kleiner rendement. De branche wil, bij monde van de analist, als tegenprestatie meer zekerheid van de overheid over de richting van het klimaatbeleid. De windenergiebranche pleit daarom voor het opvoeren van de vraag naar energie. Dat kan als de overheid inzet op meer elektrificatie. “Er moeten duidelijke afspraken komen met de regering om de bestaande onbalans op te heffen.” In het Verenigd Koninkrijk is dat gebeurd. Daar is met de regering een afspraak gemaakt over de hoogte van de energieprijs. Zakt door marktomstandigheden de prijs onder dat afgesproken niveau dan zal de Britse overheid met subsidie bijspringen.

Zolang in Nederland de overheid inzet op ‘subsidieloos’ blijft de twijfel bij de investeerders bestaan, is het verwijt van de branche. Grote andere investeerders als Shell en Eneco blijven nodig om een noodzakelijke soepele transitie te blijven stimuleren en te garanderen, vindt RWE. Op Europese schaal pleit de windenergiebranche voor een gelijk speelveld. Dat speelveld is er nu bij lange na niet. “Regeringen bepalen zelf de hoogte van de subsidie aan de fossiele industrie, die in totaal vele honderden miljarden groot is.”

Meer elektrificatie op nationale schaal betekent dat duidelijker en consequent afstand genomen moet worden van de fossiele industrie, van subsidies voor kolen, olie en gas, meent de werkgroep Lucht & Geluid. Dat gebeurt nu onvoldoende: de door de regering aangekondigde hogere heffing van kooldioxide (CO2) voor de industrie is uitgesteld. Een duidelijk nadeel voor de windenergiebranche en een duidelijke steun in de rug voor de petrochemische industrie in het Rijnmondgebied waarvan het bestaan daardoor verzekerd blijft. Het is een rem op de vurig gehoopte transitie die de Green Deal van Frans Timmermans EU wil doorvoeren. De vraag blijft daarom of het verstandig voor Ridderkerk is om, zoals wethouder Japenga onlangs heeft aangegeven, voorstander te zijn van de aanleg van een warmtenet dat het voortbestaan van de petrochemische industrie van Rijnmond juist bevordert.

Dick de Winter, Lucht & Geluid, Ridderkerk